تخت جمشیدی کیم یاندیردی؟
دوکتور جئری
یئنی تاریخ موعلّیمی اوستاد ایرانشهری بیر ساعات هخامنیشی ایمپراتورلوغوندان درس وئردیکدن سونرا شاگیردلرین بیریندن سوروشدو:
- سن!.. دئ گؤروم تخت جمشیدی کیم یاندیردی؟
اوشاق آیاغا قالخیب تیترهیه-تیترهیه:
"- آغا! واللاه من یاندیرمامیشام"- دئیه آغلاماغا باشلادی.
بو یانیتدان موعلیم اؤفکهلهنیب کلاسدان ائشیگه چیخدی. قارشیدان ریاضیات موعلیمی گلیردی:
- اوستاد نولوب؟
- نه اولاجاق؟ شاگیردلرین بیریندن سوروشدوم: "تخت جمشیدی کیم یاندیری؟"، من یاندیرمامیشام دئیه باشلادی آغلاماغا...
ریاضیات موعلیمی باشینی توولادی:
- ائله اؤز ایشیدیر! بونلار بیر ایشی گؤررلر سونرا آغلاییب دئییرلر بیز گؤرمهمیشیک.
تاریخ موعلّیمی داها بتر اؤفکهلندی. دئیینه-دئیینه دفتر اوتاغینا قوشدو.
- اوستاد! نولوب؛ بو نه حالدیر؟!- دئیه مودیر سوروشدو.
تاریخ موعلیمی تؤوشویه-تؤوشویه:
- نه اولاجاق؟.. شاگیردلرین بیریندن سورشدوم: "تخت جمیشدی کیم یاندیردی؟" من یاندیرمامیشام دئیه باشلادی آغلاماغا...
مدیر تلفونون دستگینی گؤتورهرک دئدی:
- سیز هئچ ناراحات اولمایین اوستاد. من بو ساعات ناظیمه دئیهرم گئدیب آراشدیرسین کیم بو ایشی گؤروب؟
مدیرین بو سؤزو تاریخ موعلیمینه اود ووردو. آیاغینی یئره تاپداییب قیشقیردی:
- اسکندر! تخت جمشیدی اسکندر یاندیریب. اولمایا بونو سیز ده بیلمیرسیز؟
مدیر یئریندن قالخدی:
- دوز دئییرسیز اونون ایشی دیر، گئچن هفته ده فارسی موعلیمینین ماشینینی پیچاقلا جیزمیشدی.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
دیلین وظیفهسی نمنهدیر؟
دوکتور جئری
مدرسهلرین آچیلیشینین ایلک گونونده، موعلّیم اوشاقلارا "علوم"دان درس دئییردی:
- باخین اوشاقلار! آدامین بدنیندهکی اورقانلارین هر بیرینین اؤزونه مخصوص وظیفهسی واردیر. میثال اوچون اورک قانی بدنده دولاندیریب آدامی یاشادیر؛ معده یئمکلری هضم ائدیب آدامین ساغلیغی تأمین ائدیر؛ قارا جیگر قانی تصفیه ائدیب آدامین احتیاجی اولان ویتامینلری حاضیرلاییر...
درس وئریلرکن بالاجا یاشار کلاسین پنجرهسیندن نیگران-نیگران ائشیگه باخیردی. موعلّیم اونا سسلندی:
- اوغلوم! سن دئیه بیلرسن بدنده دیلین وظیفهسی نمنهدیر؟
بالاجا یاشار جلد موعلّیمه ساری دؤندو:
- آغا ایجازه!.. دیل، میلّی امنیتی خطره سالیب آدامین باباسینی زیندانا باسدیریر!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
کیم بهشته گئتمک ایستهییر؟!
دوکتور جئری
اوشاقلاردا دینی اینانجلاری گوجلندیرمک آماجی
ایله بو ایلدن ایبتیدایی مدرسهلرده دینی
درسلرینین ساعاتی آرتیریلیب. بو دوغرولتودا مدرسهنین ایلک گونونده موعلیمه درسی
بیر سورغو ایله باشلادی:
- گول بالالاریم! سیزلردن کیم بهشته گئتمک
ایستهییر؟
کلاسدا هامی بارماغینی یوخاری قالدیردی یاشاردان
باشقا.
موعلیمه شاشیردی:
- اوغلوم! سن بهشته گئتمک ایستهمیرسنمی؟!
بالاجا یاشار آیاغا قالخدی:
- خانیم موعلّیم ایستردیم آنجاق آنام تاپشیردی:
مدرسه بیتینجه تئز ائوه گل.
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
باهالیغین فایداسی
دوکتور
جئری
خانیم موعللیم کیلاسدا صوبحانهنین فایدالاری حاققیندا اوشاقلارا
دانیشیردی:
- گول بالالاریم!.. صوبحانه یئمهمیشدن مدرسهیه گلمهیین. بیر دورمک
پنیر-چؤرک یئییب اوستوندن ده بیر ایستیکان چای ایچسهنیز، هم یاخشی درس اوخویا
بیلرسینیز همی ده بدنیز ساغلام اولار...
بالاجا یاشار آیاغا قالخدی:
- خانیم موعللیم منیم بدنیم هامیدان بتر
ساغلامدیر!
خانیم موعللیم گولومسهدی:
- حتماً همیشه مدرسهیه گلنده صوبحانه
یئییرسن؟
بالاجا یاشار باشی "هه" دئیهرک آرتیردی:
- خانیم موعللیم! بیز سحره، ناهارا، شاما صوبحانه
یئییریک!
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر
رضاشاه-ین اؤلوسو نییه گولدو؟!
دوکتور جئری
شاه عبدالعظیم حرمینین یاخینلیغینداکی خارابالیقدان مومیالانمیش بیر اؤلونون تاپیلماسینین آردینجا، بیر قروپ اوزمان اولای یئرینه یئتیشَرک مومیایینین رضاشاه-ا عایید اولوب-اولمادیغینی آراشدیرماغا باشلادیلار. ژئنئتیک بیلیملرینین پروفئسورو دئدی:
- بیز مومیایینی اینگلیستانا گؤندرملیییک، هر نه اولسا اونلار رضاشاهین گؤزه-گؤزهسینه آرتیقراق تانیش اولدوقلاریندان بیزدن یاخشی جمدگین کیملیگینی آیدینلادا بیلرلر.
اسکی بیلیملرینین دوکتورو دیللندی:
- بو اولان ایش دئییل! بیزیم اؤز بیلگینلریمیز بو قونونو آراشدیرمالیدیرلار!
بو سؤزلرین آردینجا، اوزمانلار ایکییه بؤلونوب کیمی دوکتورون، کیمی ایسه پروفئسورون فیکرینی ساووناراق دارتیشماغا باشلایاندا اوستاد دفتری آرالیغا گئچدی:
- آغالار.. بیر دقیقه... بیر دقیقه...
هامی سوسدو.
- آغالار ایجازه وئرسهنیز من بیر دفیقهنین ایچینده مومیایینین رضاشاها عایید اولوب-اولمادیغینی آیدینلادیم.
اوزمانلار شاشقین-شاشقیق اوستاد دفترییه پول آچدیلار. اوستاد مومیایینین باشینا گئچدیکدن سونرا اگیلیب قولاغینا نسه پیچیلدادی. بیردن مومیایی قاققاناق چکیب گولمهیه باشلادی.
هره قورخودان بیر یانا قاچاندا، اوستاد دفتری دیکلَنیب گولومسوندو:
- قورخمایین.. گلین.. گلین!..جمدک رضاشاهینکی دیر!!
اوستاد دفترینین گولومسهمهسیندن اورکلهنن اوزمانلار توپلاشدیلار:
- سیز رضاشاهین مومیاییسینین قولاغینا نمنه دئدینیز گولدو؟!!
- من دئدیم: قوردوغون شئونیستی حوکومتین دئویلمهسیندن قیرخ ایل سونرا، دؤولت باشچیلاری، بیز تورکلره سؤز وئریبلر یاخین گلهجکده مدرسهلرده آنادیلیمیزده درس اوخویاجاغیق.
آچیقلاما:
اوُزمان: متخصیص
اولای: حادیثه
گؤزه: سلول، حوجره
بیلیم: علم
بیلگین: عالیم
قونو: مؤوضوع
ساوونماق: مدافیعه ائتمک
دارتیشماق: موباحیثه ائتمک
بؤلوم: حیكایه و گولمهجهلر